‘Goed naar je lichaam luisteren hoor!’ Die raad hoor je regelmatig als je herstellende bent van een ziekte of blessure. Dan is het immers niet verstandig om door de pijngrens heen te gaan. Maar hetzelfde geldt ook voor je geest, hart en zenuwstelsel. Hoe goed luister jij naar je innerlijke stem?
Weet jij wat je zenuwstelsel en hart nodig hebben? Kun je onderscheid maken tussen de stem van zelfbescherming en intuïtie? Kun jij onderscheid maken tussen getriggerde traumareacties en legitieme redenen om bezorgd te zijn? Met deze tips kom je een stapje verder.
Misschien heb je nooit geleerde om echt naar je lichaam te luisteren of was het veiliger om dit af te leren. Dus voor veel mensen, vooral als we gewend zijn om vooral in ons hoofd te leven, is het een beetje een vreemd idee of ervaring. Het gaat erom te begrijpen wat goed voelt voor jou, om de sensaties of emoties in je lichaam te voelen. Het kan ook zijn dat iets wat je leest, hoort of ziet bij je resoneert of dat je ergens door aangetrokken wordt. Probeer daar eens bewust bij stil te staan.
Geef jezelf de ruimte en tijd die je nodig hebt. Luisteren naar je lichaam is één van de belangrijkste stappen op weg naar herstel van trauma. Stel vragen aan je hart, je lichaam of je innerlijke zelf. Vraag bijvoorbeeld wat het nodig heeft. En verwacht niet meteen een antwoord. Laat de vraag in je achterhoofd spelen. Een dag, een week of desnoods een maand lang. Het kan zijn dat je niet meteen een duidelijk antwoord krijgt, maar dat is oké. Het is normaal om geduldig te moeten zijn en te onderzoeken. Het kan een uitdaging zijn om naar je lichaamsintuïtie te luisteren als je overlevingsroutes geactiveerd zijn en je verstrikt bent in reacties op trauma.
Hoe vertelt je lichaam je dat het goed gaat, je het gezellig hebt of dat je juist baalt? We gebruiken vaak containerbegrippen die onze ratio erop plakt, zoals goed, fijn, ontspannen, gestrest. Maar hoe voelt dat? Wat merk je op aan sensaties in je lichaam? Als je ontspanning voelt, kan het bijvoorbeeld zijn dat je dan warm bent in je buik, dat het wat vloeibaar voelt in je lichaam, dat het licht stroomt en zacht is in je schouders en je ademhaling rustig is.
Onopgeloste trauma- en overlevingsreacties verstoren ons vermogen om onderscheid te maken tussen gevaar en veiligheid. Soms kan ons lichaam gevaar waarnemen, zelfs als we eigenlijk veilig zijn (omdat het onbekend is) of het kan veiligheid voelen waar er eigenlijk gevaar/onopgelost trauma is (omdat het bekend is). Dus het feit dat je lichaam samentrekt als iemand, laten we zeggen, romantische interesse toont, betekent niet dat je lichaam je ‘vertelt’ dat die persoon niet voor jou geschikt is. Je lichaam kan je ook vertellen: ‘Dit is onbekend’.
Wanneer je leert naar je lichaam te luisteren, is het belangrijk om wat afstand te nemen van je gedachten. Soms zijn we te veel verstrengeld met onze gedachten, waardoor we het verschil niet kunnen zien tussen een gedachte die ons beschermt en een andere gedachte. Probeer deze oefening eens: schrijf alles op wat er in je opkomt, zelfs als het maar flarden zijn. Stel jezelf gedurende de week een vraag en noteer dan alle gedachten die daarbij opkomen, zelfs als je denkt dat ze niet relevant zijn. Neem na een week of twee de tijd om je aantekeningen door te nemen. Hoe voelt het als je ze leest? Wat vertelt je lichaam je? Merk je verschillen op tussen je intuïtie, je conditionering, rationalisatie en beschermingsmechanismen?
Het is een geleidelijk proces. En daar wil ik je graag bij helpen. De minivideotraining ‘Van Denken naar Voelen’ kan een mooie eerste stap zijn. Neem gerust contact op als je samen aan het werk wilt.